4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na “Ek Madde 2” başlığı ile eklenen “Kısa çalışma ve kısa çalışma ödeneği” maddesi ile ilgili olarak 09.11.2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile varolan yönetmelikte bazı değişiklikler yapıldı.
Yönetmelikte kısa çalışma uygulaması için genel, bölgesel ve sektörel krizin varlığı veya işyerinde zorlayıcı sebebin ortaya çıkması halinde kısa çalışma uygulaması talepleri kabul edileceği belirtilmekteydi.
Yapılan düzenleme ile işyerinde zorlayıcı sebep tanımı değiştirilmiştir. Zorlayıcı sebep tanımında deprem, sel yangın, su baskını, salgın hastalık, seferberlik ve benzeri nedenlerin yanı sıra “dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlar” ifadesi de eklenmiştir. Böylece “dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumların” varlığı halinde de kısa çalışma talebi de kabul edilecektir.
“Dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlar” ifadesinin cümle içinde ki yeri değiştirilerek yeni bir sebep konmuş olundu ortaya. Bu sadece cümlede ufak bir değişiklik olarak anlaşılmamalıdır. Bu değişiklik ile Türkiye İş Kurumu tarafından genel, bölgesel ve sektörel krizin varlığına dair bir karar alınmadan kısa çalışma uygulaması “dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlar” sebebiyle hayata geçirilecektir.
Daha önce yönetmelikte bu nedenlerle başvuru yapan işverenlerin başvuru belgeleri arasına iddialarını kanıtlayan somut belgeleri (krizin veya zorlayıcı sebebin varlığını ortaya koyan belgeler) koyması gerektiğine ilişkin fıkra bu değişiklik ile kaldırılmıştır. İşverenlerin artık kısa çalışmaya ihtiyaç duymaları halinde başvuru sırasında bunu somut belgelerle kanıtlamaları gerekmemektedir.
İşçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için, Son üç yıl içinde 600 gün bunun son 120 günü kesintisiz olması şartı ile kısa çalışma ödeneğinin son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %60’ı kadar olması ve kısa çalışma asgari ücretin brüt tutarının %150’sinini geçemeyeceğine ilişkin hususlarda bir değişiklik yapılmamıştır.
Bilindiği üzere kısa çalışma ödenekleri, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanmaktadır. Yönetmelikte yapılan değişiklik ile kısa çalışma başvurularının uygunluğunun tespiti için müfettiş incelemeleri dahil Bakanlık tarafından harcanan giderler de İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanacaktır. Böyle ödeneğin yanı sıra inceleme masrafları da İşsizlik Sigortası Fonu’na yüklenmiştir.
Gelecek dönem açısından işverenlerin kısa çalışma başvurularının, genel, bölgesel veya sektörel krizin varlığı resmi olarak açıklanmadan, kabul edilmesinin önü açılmışken, kısa çalışma ödeneklerinin sonradan yapılacak işsizlik ödeneğinden kesilmemesi, ödenek miktarlarının arttırılması hususunda bir değişiklik yapılmamıştır.